O czym warto pamiętać, kiedy ktoś Ci dokucza lub, kiedy widzisz, że ktoś komuś dokucza?

Pomyśl o osobie, która dokucza. Zastanów się: Co ona czuje? O czym myśli? Dlaczego to robi? Jeśli zrozumiesz, o co może chodzić osobie, która dokucza, łatwiej będzie Ci odpowiednio zareagować. Kiedy pomyślisz o tym, dlaczego ktoś tak się zachowuje, łatwiej Ci będzie zapanować nad jego/jej różnymi emocjami, np. złością, gniewem, smutkiem. Zadaj sobie pytanie:

- Może ktoś ją skrzywdził, a teraz ona krzywdzi innych?

- Może czuje zazdrość i nie wie jak ją wyrazić?

- Może szuka przyjaciół, kolegów i koleżanek i nie wie, jak to zrobić?

- Może myśli, że dokuczanie podoba się innym, jest śmieszne i fajne?

- Może chce, żeby ktoś go/ją zauważył?

- Może się boi, że jak nie będzie komuś dokuczać, to ktoś zacznie dokuczać jej/jemu?

Daj szansę! Nie przekreślaj od razu osoby, która dokucza. Reaguj na jej zachowanie, nie oceniaj jej jako osoby. Odwołaj się do tego, co robi – bez krytykowania i obrażania danej osoby. Możesz jej powiedzieć: Twoje zachowanie rani innych, nie jest zabawne. Nie podoba mi się. Może spróbujesz zachowywać się inaczej?

Zaproponuj inną zabawę. Wiesz, że siła nie polega na dokuczaniu. Na pewno jesteś pomysłowy/-a – pokaż, że można bawić się, rozmawiać, spędzać razem czas inaczej i bez złośliwości. Zaproponuj, coś co możecie zrobić wspólnie, np. pograć w piłkę, berka, porysować, powycinać, zbudować coś.

Bądź odważny! Odwaga polega na reagowaniu, stawaniu w obronie innych, ale także na przyznaniu się do tego, że nie chcesz i nie lubisz się bić – nie odpowiada Ci to zachowanie, nie masz zamiaru tego robić. Myśl o sobie pozytywnie. Nie bój się – wiele osób czuje się podobnie, jak Ty i również ma wiele obaw. Odwagi może dodać Ci znalezienie choć jednej osoby, która będzie Ci towarzyszyć i zareaguje na dokuczanie wraz z Tobą.

Bądź kumplem – nie dokuczaj! Nie dokuczam, bo...

- Nie chcę, aby ktoś się przeze mnie smucił, płakał, złościł czy bał.

- Szkoda na to czasu i energii!

- Wiem, że każdy może mieć gorszy dzień i nie mieć ochoty na zabawę.

- Chcę tworzyć fajną grupę, mieć dużo kolegów i koleżanek.

- Nie chcę, aby ktoś mi dokuczał.

Źródło: Materiał przygotowany przez Grete Drozdziel-Papuga z Centrum Edukacji Obywatelskiej w ramach kampanii społecznej Cartoon Network „Bądź kumplem, nie dokuczaj”.

AF